وقتی ابرها می روند!

:تازه ترین مطالعات جهانی ، حکایت از کشف یکی دیگر از اثرات نامیمون جهان گرمایی (global warming) بر کیفیت زیست در کره زمین دارد. بر مبنای این مطالعات درجه ابرناکی و روند شکل گیری توده های ابر، ممکن است بر اثر فرآیند گرمایش جهانی بشدت مختل شود؛ اما چگونه؟! اگر بخواهیم به زبانی ساده این تاثیر را شرح دهیم ، باید از آنجا شروع کنیم که یکی از پیش شرطهای تشکیل و شکل گیری توده های ابر به میزان انتشار گازی موسوم به دی متیل سولفید (DMS) در نیوار (جو زمین) باز می گردد. به دیگر سخن ، به باور نخبگان دانش هواشناسی ، اگر غلظت این گاز در اتمسفر از حد معینی کمتر شود، مردمان ساکن در کره خاک باید برای همیشه با واژگانی چون ابر، باران و برف خداحافظی کنند و خود را مهیای زیستن در همان جهنمی سازند که زنهارش را هزاران سال است که خوانده و شنیده اند!تصور جهان بدون باران و سیاره ای که هرگز سپیدی ناهمتای بلورهای زیبای برف را تجربه نکرده و نخواهد کرد، در حقیقت کابوس دهشتناکی است که شاید هیچ گاه امکان عینیت یافتنش ، چنین نزدیک و قابل باور نبوده است. شوکران تلخ و مرگباری که رشد افسارگسیخته فناوری و آزمندی تمام نشدنی بشر در طول یکصد سال اخیر، آن را به فرزندان بی گناه فردای خویش پیشکش کرده است. اما چرا باید غلظت دی متیل سولفید کم شود و این کاهش چگونه با گرمایش جهانی ارتباط می یابد؟ حقیقت این است که تغییرات آب و هوایی بشدت حیات جانداران ساکن اقیانوس ها را تهدید کرده است و پلانکتون ها، یکی از شاخص ترین و حیاتی ترین این جانداران به شمار می روند؛ جاندارانی که به عنوان نخستین حلقه از زنجیره غذایی ، تاثیری انکارناپذیر بر مفهوم حیات ، کیفیت و کمیت دیگر زیستمندان عالم دارند. و اینک نه تنها ثابت شده که فرآیند گرم شدن زمین ، به طرز محسوسی مانع تکثیر و رشد پلانکتون ها شده ، بلکه آثار ثانویه این کاهش رشد، از محدوده تاثیر بر زنجیره غذایی هم فراتر رفته و آشکارا نیوار را نشانه رفته است ؛ چرا که مهمترین منبع تامین گاز دی متیل سولفید، همین جانداران ریز، یعنی پلانکتون ها هستند و حال با کاهش شمار پلانکتون ها، نخستین نشان های کاهش غلظت دی متیل سولفید در نیوار آشکار شده است. می بینید در چه سامانه کوچک و به هم تنیده و شکننده ای زیست می کنیم و تا چه اندازه ، هر رخدادی می تواند تاثیری شگرف و غیر قابل پیش بینی بر کیفیت زیست بر جای نهد؟ اگر عمری باقی و مجالی فراهم باشد، باز هم در این ستون ، از عقوبت های جهان گرمایی با شما سخن خواهم گفت. باشد که به خود آییم و هر یک از ما بکوشیم به عنوان یکی از شهروندان دهکده جهانی ، سهم خویش را در مهار این بحران ادا کنیم.